De bouw- en infrasector staat voor een grote opgave. Zo'n 10% van de totale Nederlandse CO₂-uitstoot en bijna de helft van al het materiaalverbruik komt voort uit deze sector. Tegelijkertijd hebben we een duidelijke stip op de horizon: Nederland circulair in 2050. Dat vraagt om een fundamentele verandering in de manier waarop we bouwen, ontwikkelen en ondernemen, zonder de grenzen van onze planeet te overschrijden. 

In een circulaire economie draait het om het sluiten van kringlopen. Materialen blijven zo lang mogelijk in gebruik, het gebruik van schaarse grondstoffen wordt beperkt, afvalstromen worden geminimaliseerd en we gaan zorgvuldig om met mens en natuur. Maar hoe maak je deze principes onderdeel van je dagelijkse praktijk? 

In dit artikel zetten we de belangrijkste begrippen, kaders en tools op een rij. Speciaal voor aannemers en bouwers die circulair willen ondernemen én impact willen maken. 
 
Het Nieuwe Normaal (HNN) 

Cirkelstad ontwikkelde samen met opdrachtgevers en opdrachtnemers Het Nieuwe Normaal: een gedragen standaard voor circulair bouwen. HNN maakt gebruik van een eenduidige taal en biedt meetbare circulaire prestaties voor gebouwen, infrastructuur en gebieden. 

Dit kader helpt bedrijven om beter te sturen op circulariteit bij besluitvorming, in aanbestedingen en in projectontwikkeling. Het resultaat? Transparantie én houvast bij het vormgeven van circulair beleid.

MKI en Quick Carbon 

DGBC en Neprom zijn de initiatiefnemers van de ontwikkeling van de Quick Carbon indicator. Dit instrument geeft inzicht in de materiaalgebonden én operationele CO2-uitstoot en is daarmee een waardevol sturingsinstrument voor ontwikkelaars, woningcorporaties en bouwers.  

De milieukostenindicator (MKI) is een duurzaamheidsscore uitgedrukt in euro's. Het geeft opdrachtgevers een extra mogelijkheid om inschrijvingen met elkaar te vergelijken op duurzaamheid. In de GWW wordt de milieukostenindicator (MKI) systematiek nog vrijwillig toegepast door opdrachtgevers om duurzaam in te kopen en zodoende bij te dragen aan het behalen van CO2 en circulariteitsdoelstellingen. In 2025 komen er wettelijke MKI milieuprestatie-eisen voorstellen aan voor beton, staal en asfalt in alle (grote) infraprojecten.   

Wil je meer weten over de drempelwaarden voor duurzaam beton, dan verwijzen we naar de productbladen van het moederbestek. Op deze site vind je ook informatie (productblad) over de drempelwaarde MKI duurzaam beton voor bijvoorbeeld trottoirband. Een hieraan gelinkte site is projectenmodule. Hierin kun je je projecten uit moederbestek gratis registeren en krijg je een onafhankelijke verificatie van de duurzaamheid van je project (een van de 10 projecten krijgt een audit). Dit gebeurt doordat de claims van leveranciers die bepaalde duurzame of circulaire materialen aanleveren worden onderzocht. Zo weet je altijd of de geclaimde circulariteit ook echt klopt.

CSRD-rapportage 

De invoering van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is uitgesteld en deels afgezwakt. Veel middelgrote ondernemingen zijn voorlopig niet rapportageplichtig en voor beursgenoteerde MKB’s vervalt deze verplichting zelfs volledig.Toch is dit geen reden om duurzaamheid los te laten. De vraag naar transparantie komt niet alleen van wetgeving, maar ook van klanten, financiers, ketenpartners en overheden. Duurzaamheid blijft dus op de agenda, of je nu wettelijk verplicht bent of niet.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en Inkopen

Gemeentelijke opdrachtgevers blijven maatschappelijk verantwoord opdrachtgeven en inkopen (MVOI). Ze kunnen aannemers verplichten tot ‘due diligence’ via bijvoorbeeld de Internationale Sociale Voorwaarden (ISV). Dat betekent dat zij risico’s in de toeleveringsketen inzichtelijk maken én aanpakken, bijvoorbeeld op het gebied van mensenrechten, natuur en milieu. Deze ketenverantwoordelijkheid is onderdeel van het Nationaal Plan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en Inkopen: Opdrachtgeven met Ambitie, Inkopen met Impact 

Vijf belangrijkste stappen 

Dat rapportageverplichtingen (tijdelijk) wegvallen, betekent niet dat je stil hoeft te zitten. Integendeel: het biedt ruimte om proactief aan de slag te gaan met duurzaamheid. Een bedrijf dat zijn milieugegevens op orde heeft en risico’s inzichtelijk maakt, vergroot zijn betrouwbaarheid én concurrentiekracht. 

Hieronder de vijf belangrijkste stappen om circulariteit te integreren in jouw bedrijfsvoering: 

1. Integreer MVO(I) in je beleid 

Formuleer een duidelijke visie en vertaal die naar concrete doelen, bijvoorbeeld met behulp van de Sustainable Development Goals (SDG’s). Zorg dat MVO verankerd is in processen, met heldere monitoring- en auditprotocollen. 

2. Breng risico’s in kaart 

Onderzoek de volledige productieketen en bepaal waar risico’s liggen voor mens en milieu. Prioriteer waar jouw impact het grootst is. 

3. Voorkom en herstel schade 

Bepaal welke maatregelen je neemt om risico’s te voorkomen, beperken of herstellen. Kijk ook waar je buiten je directe keten invloed kunt uitoefenen. 

4. Monitor je maatregelen 

Meet regelmatig wat je acties opleveren. Werkt iets niet? Durf dan bij te sturen. 

5.  Wees transparant 

Deel openlijk waar je staat, wat goed gaat én wat nog beter kan. Transparantie wekt vertrouwen en verbind je met partners die dezelfde waarden delen. 

Circulariteit is meer dan materiaalhergebruik. Door deze principes toe te passen, vergroot je ook je sociale impact, vooral in wijkgerichte projecten. Denk aan werkgelegenheid, lokale samenwerking en het verbeteren van de leefomgeving. Circulair bouwen wordt daarmee ook sociaal bouwen. 

Aan de slag? 

Wil je hiermee aan de slag, maar weet je niet hoe? Maak dan een afspraak met Kees Verweel. Mail naar kv@buildingchanges.nl of bel 06-52461689. Samen maken we circulariteit een vast onderdeel van jouw bedrijfsvoering.