Machinaal straten verandert het werk in de infra- en bestratingssector Teunis van de Pol (Straatwerk Nederland) vertelt over de uitdagingen en kansen die deze werkwijze met zich meebrengt, en over hoe vakmensen én opdrachtgevers daar het beste mee om kunnen gaan. “Eén van de grootste uitdagingen van straatwerk is de fysieke belasting.” 

De Arbeidsinspectie stelt duidelijke grenzen aan hoe lang je gebukt of gehurkt mag werken en handhaaft deze regels sinds begin dit jaar ook. “Dat is natuurlijk goed voor de gezondheid, maar het vraagt wel om slimme planning en nieuwe werkwijzen. Dat betekent soms dat je het werk anders moet organiseren dan vroeger.” 

Op 20 mei en 22 mei hielden we in Hedel en Zeewolde dialoogtafels over machinaal en handmatig straten. Op deze bijenkomsten kwamen in totaal meer dan 150 bezoekers die actief mee hebben gedacht over het onderwerp machinaal straten en duurzame inzetbaarheid. Building Changes begeleidde deze bijeenkomsten die door STRAATWERK Nederland waren geïnitieerd.  

Naast de fysieke aspecten en on(mogelijkheden) van machinaal straten ging het ook over de mentale aspecten. “Als bestratingssector hebben we het ambacht hoog in het vaandel staan, dat leidt soms tot terughoudendheid met betrekking tot de inzet van mechanisch straten. Ze maken zich zorgen over de kwaliteit en het uiterlijk van het straatwerk.” 

Maar Van de Pol ziet ook steeds meer opdrachtgevers die openstaan voor machinaal straten, vooral als het goed wordt afgestemd met het ontwerp. “Het gaat erom dat we samen zoeken naar wat mogelijk is, zonder in te leveren op het eindresultaat.” 

Slimme aanpassingen 

Goede voorbeelden laten zien hoe je met slimme aanpassingen het machinaal straten makkelijker kunt maken. “Denk aan tegelmaten die beter passen bij de machines, of ontwerpen die rekening houden met machinale plaatsing. Ook prefab-elementen zoals goten of drempels kunnen vooraf worden klaargelegd.” 

Daarnaast zijn er steeds kleinere en handzamere machines beschikbaar, waardoor meer soorten werk machinaal gedaan kunnen worden. “De techniek blijft zich ontwikkelen, en daarmee groeit ook de ruimte om dit op een goede manier in te zetten.” 

Er zijn inmiddels al veel bedrijven in de sector die succesvol machinaal straten, maar er zijn ook belangrijke aandachtspunten voor de medewerker waar rekening mee gehouden moet worden. Ook bij machinaal straten is er sprake van fysieke en mentale belasting en dat vraagt om meer voorlichting en instructie. Hier wordt samen met de verenigingen MKB INFRA en Bouwend Nederland hard aan gewerkt. We maken daarbij ook gebruik van de expertise van VOLANDIS.  

Toekomstgericht werken 

Voor Van de Pol is duidelijk: machinaal straten is niet de vijand van vakmanschap, maar juist een kans om het werk beter en veiliger te maken. “Als we open blijven staan voor innovatie en blijven samenwerken met vakmensen, opdrachtgevers en leveranciers, kunnen we veel bereiken.”  Hij benadrukt het belang van het blijven delen van ervaringen en goede voorbeelden. “Daarmee bouwen we samen aan een toekomst waarin techniek en ambacht hand in hand gaan.” 

Het MDIEU-programma voor duurzame inzetbaarheid geeft de sector kansen om bovenstaande vraagstukken evenwichtig te behandelen, met oog voor het welzijn van de medewerker, maar ook voor de continuïteit en kwaliteit van straatwerk. Dit gebeurt via workshops, voorlichtingsmateriaal voor toolboxen en toegang via een kennisbank die samen met YourGrow is opgezet. 

Building Changes ondersteunt de verenigingen STRAATWERK NEDERLAND, MKB INFRA en Veras bij de concretisering van voorlichting over arbeidsomstandigheden. Het 8P-programma sluit hier uitstekend bij aan en is onder de naam INFRAKR8 (www.infrakr8.nl) en www.vandestraat.org te vinden. Na de zomer starten we weer met een reeks workshops, op regioniveau, maar we bieden ook maatwerk aan om aandacht te kunnen geven aan wat er specifiek binnen jouw bedrijf speelt. Een verandering naar meer machinaal straten raakt immers niet alleen de ondernemer of leidinggevenden, maar juist ook de vakmensen.  

Wil je meer weten over dit onderwerp, neem contact op met Remko Matsinger, themamanager arbeidsmarkt en sociale innovatie, via rem@buildingchanges.nl